Powikłania przy marskości wątroby

Zmniejszenie potencji, zanik jąder, a nawet pojawienie się żeńskich cech u mężczyzn. U kobiet nadmierne owłosienie, a u wszystkich żółtaczka, wodobrzusze, w skrajnych przypadkach rak wątroby. Powikłania przy marskości wątroby są niezwykle groźne.

Powikłania pojawiają się głównie wtedy, gdy choroba jest już rozwinięta, albo gdy zbyt późno rozpoczęło się jej leczenie. Wątroba zmagająca się z marskością, nie eliminuje już endogennych hormonów z krwi, przez co równowaga endokrynologiczna zostaje zachwiana. Właśnie dlatego u mężczyzn dochodzi do spadku libido, a w dalszej kolejności do impotencji. Później jest jeszcze gorzej, bo u mężczyzn pojawiają się cechy żeńskie – powiększają się gruczoły piersiowe (ginekomastia), znika owłosienie z klatki piersiowej, a także jądra. U kobiet rozwijają się natomiast męskie cechy- głównie nadmierny zarost (hirsutyzm).

Jednym z powikłań jest też wodobrzusze. Może ono być przyczyną przepukliny pępkowej, albo innych przepuklin. Jego przyczyna leży najczęściej w problemach z metabolizmem toksyn, co kończy się gromadzeniem w organizmie nie tylko sodu, ale i wody. Towarzyszą mu kłopoty z pracą nerek.

Początkowo należy więc zrezygnować ze spożywania sodu, czyli nie jeść soli. Doskonale zastąpią ją zioła. Taka terapia wystarcza przy niewielkim wodobrzuszu, ale przy bardziej rozwiniętychchorobach niezbędne są leki moczopędne. U ok. 10 proc. chorych i to nie daje rezultatu, a wtedy pozostaje już tylko jedna opcja – przeszczep wątroby.

Marskość wątroby to nie tylko żółtaczka

Gdy wątroba utraciła już zdolność wydalania bilirubiny do żółci, pojawia się żółtaczka. To zła wiadomość dla chorego na marskość wątroby, bo świadczy o jej stałym charakterze. Podobnie jak pojawiające się „pajęczaki”, czyli fachowo: naczyniaki gwiaździste. Inne zewnętrzne objawy powikłań skórnych to także żółte narośle na oczodołach, czyli tzw. „kępki żółte” oraz rumień dłoniowy. Na brzuchu mogą za to pojawić się widoczne żyły krążenia obocznego.

Marskości często towarzyszy też encefalopatia wątrobowa, czyli zespół zaburzeń funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego z powodu nagromadzonych toksyn, które negatywnie wpływają na pracę mózgu. Najczęściej choroba ta nie daje żadnych objawów. Gorzej, gdy one się jednak pojawią, bo należą do nich zaburzenia świadomości, osobowości, kłopoty ze snem i mięśniami oraz zdecydowanie niższa sprawność intelektualna. Mogą pojawiać się też nieuzasadnione lęki, albo wybuchy agresji. Temu wszystkiemu towarzyszą zaburzenia koordynacji ruchowej i oczopląs. W niektórych przypadkach dochodzi nawet do śpiączki.

Objawom i rozwojowi encefalopatii wątrobowej można jednak zapobiegać stosunkowo łatwo. Należy przede wszystkim oczyścić organizm, czyli nie tylko zacząć farmakoterapię, ale zdecydować się również na głodówkę. Zalecane jest też ograniczenie białka w diecie. Choroba może jednak przez lata pozostawać w wersji utajonej, na co jedynym ratunkiem będzie przeszczep wątroby.
Podczas marskości wątroby pojawia się także nadciśnienie wrotne. Dotyka ono jedynie żyły doprowadzającej krew do wątroby, ale to zaburzenie szybko powoduje efekt domina i kłopoty w całym układzie krwionośnym. Początkowo to nadczynność śledziony, która znacznie się powiększa. Efektem tego może być krwawienie z przewodu pokarmowego i błon śluzowych, a także niedokrwistość i leukopenia.

Najbardziej niebezpieczny jest jednak zespół wątrobowo-nerkowy, który jest odpowiedzialny za większość zgonów przy marskości wątroby. Chora wątroba powoduje także bowiem problemy z nerkami. Dopóki nie wyleczymy jednak wątroby, nie ma sensu i możliwości stosowania terapii w przypadku nerek. Dlatego często jedyną możliwością wyleczenia jest przeszczep wątroby. Do śmierci pacjentów dotkniętych marskością wątroby dochodzi również często, gdy pojawi się rak wątrobokomórkowy. To jeden z najczęściej występujących nowotworów złośliwych. Atakuje głównie osoby, które nabawiły się marskości wątroby w wyniku przewlekłego zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu C, a czasami także typu B. Tu także jedynym ratunkiem jest jak najszybsze wycięcie wątroby i przeszczep tego organu. Chemioterapia rzadko jest bowiem skuteczna i łatwo dochodzi do przerzutów.

Powikłania nie będą tak groźne, jeśli chorzy zmienią tryb życia i nawyki. Chodzi przede wszystkim o całkowite zaprzestanie picia alkoholu. Nawet niewielkie ilości, ale pite regularnie, mogą znacznie nadwyrężyć wątrobę – i co za tym idzie – obniżyć poziom życia. Trzeba się więc oszczędzać, ale nie wolno zapominać o ćwiczeniach fizycznych. Dbałość o formę i regularna aktywność powinny być priorytetem. Należy też zdrowo się odżywiać – ograniczyć tłuszcze, spożywać 1-1,5 grama tłuszczu na każdy kilogram ciała dziennie, a także jeść dużo owoców i warzyw.