Celiakia u niemowlaka

Celiakia to genetyczna choroba autoimmunologiczna, związana z nietolerancją glutenu, czyli białka, zawartego m.in. w pszenicy, owsie, życie i jęczmieniu. Przyjmowanie go powoduje stan zapalny błony śluzowej jelita i zanikanie kosmków, które odpowiedzialne są za prawidłowe wchłanianie z pokarmu rozmaitych składników odżywczych. Dochodzi wówczas do pojawienia się szeregu różnego typu objawów. Przypadłość ta dotyczy niestety także małych dzieci, a jej przyczyny nadal nie są jednoznacznie określone. Czym charakteryzuje się celiakia u niemowlaka, jak ją rozpoznać i jak wygląda kwestia jej leczenia?

Celiakia u niemowląt

Celiakia u niemowlaka jest możliwa do rozpoznania wtedy, gdy do diety dziecka, karmionego dotąd jedynie mlekiem, włączone zostają nowe produkty, zawierające gluten – wówczas już po kilku tygodniach (zwykle od 4 do 6) można zauważyć pierwsze symptomy choroby.

Najczęstszymi objawami celiakii w przypadku tak małych dzieci są biegunka i wymioty (zwykle o bardzo przykrym zapachu), wzdęcia, powiększenie brzucha i jego silne bóle, a także wysypka (szczególnie w okolicach łokci, kolan i pośladków) oraz dolegliwości kostno-stawowe. Każdego rodzica zaniepokoić powinien także fakt, że niemowlę nie przybiera na wadze, wolno rośnie, jest blade, apatyczne, często niespokojne, nie ma apetytu, a jego rozwój psychiczny i ruchowy budzi wątpliwości. Celiakia niemowlaka może skutkować także jego niższą odpornością, a co za tym idzie – częstszymi infekcjami.

Po zauważeniu symptomów konieczna jest wizyta u specjalisty i przeprowadzenie odpowiednich badań krwi, mających na celu postawienie diagnozy.

Sposoby na celiakię u niemowląt

Celiakia u niemowląt, podobnie jak u dorosłych, nie jest w leczona żadnymi środkami farmakologicznymi, ponieważ takie zwyczajnie nie istnieją. Jedyną możliwą i zarazem konieczną do zastosowania formą terapii jest wyłączenie glutenu z diety dziecka. Wówczas objawy powinny dość szybko ustąpić.

Wczesne rozpoznanie choroby u niemowlęcia i odpowiednia dieta są niezwykle istotne nie tylko ze względu na pozbycie się symptomów, ale także uniknięcie powikłań – podawanie glutenu doprowadzić może w późniejszym czasie do zapalenia jelit, cukrzycy, nowotworów, osteoporozy, schorzeń związanych z tarczycą oraz zaburzeń psychicznych i neurologicznych. Zdarza się, że w przypadku niedoboru określonych elementów, lekarz zaleca stosowanie witamin lub suplementów. Konieczne jest także częste podawanie dziecku wody, herbatek lub soków. Odpowiednie nawadnianie to przy celiakii bardzo istotna kwestia.

Czy celiakii u niemowlaka można uniknąć?

Ważną informacją dla wielu rodziców jest fakt, że – jak wskazują przeprowadzone badania – o wiele rzadsza jest celiakia u niemowląt karmionych piersią, u których gluten zaczęto stopniowo, w małych ilościach, wprowadzać do diety w piątym miesiącu życia (ale jednocześnie nie później niż po skończeniu szóstego miesiąca). Warto więc, jeśli to możliwe, zastosować się do tych zasad, ponieważ mogą stanowić istotny czynnik, zmniejszający ryzyko pojawienia się choroby u dziecka.

Należy przy okazji podkreślić również, że kobiety, które karmią piersią, nie muszą wykluczać ze swoich posiłków glutenu, ponieważ do mleka przeniknie on w tak niewielkiej ilości, że pozostanie bez wpływu na niemowlę.

W przypadku, gdy celiakia zostanie zdiagnozowana, wprowadzona u niemowlęcia dieta bezglutenowa będzie obowiązywała go już przez resztę życia. Trzeba więc uczyć dziecko od samego początku odpowiedniego podejścia do sposobu odżywiania i konsekwencji w tym zakresie. Każdorazowe odstąpienie od zasad diety skutkuje bowiem nawrotem nieprzyjemnych objawów.